Nhiều người cho rằng nếu đã chạy tốc độ tối đa cho phép thì không cần nhường đường, nhưng luật quy định khác.
Với câu hỏi “Trường hợp đi tối đa tốc độ cho phép, tôi có được bám làn trái mà không nhường đường cho xe muốn vượt?”, khảo sát từ 27/2 đến 11h ngày 29/2 trên VnExpress, có gần 6.000 độc giả trả lời, trong đó 35% lựa chọn phương án nhường đường, và 65% còn lại lựa chọn không nhường.
Trên một số diễn đàn về xe, giao thông cũng có những khảo sát tương tự và câu trả lời, vẫn là số đông chọn không nhường đường. Quản trị viên Troll xe, một fanpage về xe, văn hóa giao thông lớn tại Việt Nam với gần 500.000 người theo dõi, cho biết, hơn 50% người được hỏi lựa chọn phương án không nhường. Trên các diễn đàn lớn khác như Otofun, OFFB… cũng nổ ra những cuộc tranh luận gay gắt giữa hai luồng ý kiến về vấn đề này. Vậy luật quy định thế nào?
Theo luật sư Đặng Thành Chung, đoàn luật sư Hà Nội, kết quả này cho thấy, phần lớn người sử dụng xe đang hiểu sai về luật nhường đường. Trong trường hợp này, thiểu số đúng, vì luật quy định “nhường đường là nghĩa vụ của tài xế”.
Biển báo xe đi chậm hơn đi về bên phải. Ảnh: Nguyên Vũ
Cụ thể, Điều 14 Luật Giao thông đường bộ 2008 quy định khi có xe xin vượt, nếu đủ điều kiện an toàn, người điều khiển phương tiện phía trước phải giảm tốc độ, đi sát về bên phải của phần đường xe chạy cho đến khi xe sau đã vượt qua, không được gây trở ngại đối với xe xin vượt. Tất nhiên, xe xin vượt cũng phải đảm bảo điều kiện chỉ được vượt khi không có chướng ngại vật phía trước, không có xe chạy ngược chiều trong đoạn đường định vượt, xe chạy trước không có tín hiệu vượt xe khác và đã tránh về bên phải.
Luật sư Chung cho biết, như vậy, trường hợp này lái xe đang bám làn trái và đi đúng tốc độ tối đa, nhưng khi có xe sau xin vượt, nếu đáp ứng được các điều kiện của luật quy định thì vẫn phải nhường đường, không được gây trở ngại đối với xe xin vượt.
“Việc xe xin vượt có vi phạm tốc độ hay không sẽ thuộc chức trách kiểm tra xử lý của lực lượng chức năng”, luật sư cho biết thêm.
Về chế tài, theo Nghị định 100/2019, sửa đổi bởi Nghị định 123/2021, tài xế ôtô không nhường đường cho xe xin vượt khi có đủ điều kiện an toàn có thể bị xử phạt 2-3 triệu đồng, tước giấy phép lái xe 1-3 tháng hoặc 2-4 tháng nếu gây tai nạn.
Trong những trường hợp đủ điều kiện nhường đường nhưng tài xế không cho xe khác vượt có thể dẫn đến các tình huống tai nạn nguy hiểm, gây thiệt hại về sức khỏe, tài sản cho chính mình và những người tham gia giao thông khác.