Thời gian gần đây, nhiều người bày tỏ thắc mắc về hành vi dừng chờ đèn đỏ trên làn đường cho phép các xe rẽ phải. Trong một số trường hợp, lực lượng chức năng không xử phạt; tuy nhiên cũng có không ít trường hợp, người điều khiển ô tô, xe máy lại bị lập biên bản. Vậy dừng đèn đỏ trên làn rẽ phải tại các giao lộ có vi phạm luật giao thông hay không? Khi nào vi phạm và mức xử phạt ra sao?
Liên quan đến những câu hỏi này, trao đổi với Thanh Niên, luật sư Nguyễn Hùng Quân (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết, về nguyên tắc khi tham gia giao thông trên đường, người điều khiển phương tiện phải tuân thủ các quy định của Luật giao thông đường bộ năm 2008. Cụ thể tại khoản 1 điều 9 quy định như sau: “Người tham gia giao thông phải đi bên phải theo chiều đi của mình, đi đúng làn đường, phần đường quy định và phải chấp hành hệ thống báo hiệu đường bộ”.
Trên đường có nhiều làn đường cho xe đi cùng chiều, được phân biệt bằng vạch kẻ phân làn đường, dành cho nhiều phương tiện tham gia lưu thông với trọng tải, kích thước, tốc độ khác nhau. Nên để đảm bảo an toàn cho bản thân và người tham gia giao thông khác thì người điều khiển phương tiện phải cho xe đi trong một làn đường và chỉ được chuyển làn đường ở những nơi cho phép, khi chuyển làn đường phải có tín hiệu báo trước và phải bảo đảm an toàn.
Trong một số trường hợp, hành vi dừng chờ đèn đỏ trên làn rẽ phải sẽ bị xử phạt
Thực tế, tại một số các giao lộ/vòng xoay, khi đèn đèn đỏ, phương tiện có thể được rẽ phải nếu có thêm đèn tín hiệu, hoặc biển báo phụ cho phép. Tuy nhiên, do lượng xe lưu thông quá đông vào những giờ cao điểm nên một số người đã cho phương tiện lấn sang làn rẽ phải để dừng xe làm cho các phương tiện phía sau không thể rẽ phải gây ùn tắc, kẹt xe cục bộ.
Mặc dù vậy, để xác định dừng xe thế nào, ở đâu là vi phạm luật, cần làm rõ 2 trường hợp.
Thứ nhất, nếu ở ngã tư không có cắm biển báo R.411 (Biển báo hướng đi trên mỗi làn phải theo) hoặc trên mặt đường không có kẻ vạch mà chỉ có biển đèn đỏ được rẽ phải, thì người đứng chờ trên làn này không sai luật.
Thứ hai, nếu ở ngã tư có cắm biển báo R.411 (Biển báo hướng đi trên mỗi làn phải theo) hoặc trên mặt đường có kẻ vạch thì làn bên phải chỉ dành cho rẽ phải, những phương tiện đi thẳng mà đứng chờ đèn đỏ ở làn này là vi phạm pháp luật.
Đối với người điều khiển xe ô tô và các loại tương tự xe ô tô vi phạm lỗi không tuân thủ vạch kẻ đường, mức phạt hành chính từ 300.000 – 400.000 đồng (theo Điểm i, Khoản 34, Điều 2 Nghị định 123/2021/NĐ-CP).
Tương tự, với người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy (kể cả xe máy điện), các loại xe tương tự xe mô tô, xe gắn máy vi phạm sẽ bị phạt tiền từ 100.000- 200.000 đồng; theo quy định tại điểm a, khoản 1, điều 6 Nghị định 100/2019/NĐ-CP.
