Chuyện tưởng chừng vô hại trong căn bếp lại trở thành nguồn gốc của thảm kịch.
Ngày 19 tháng 9 năm 2025, chuyên trang Phụ Nữ Số đăng tải bài viết với tiêu đề “Dùng sai một loại chảo, người phụ nữ nhiễm “hóa chất vĩnh cửu”, bị ung thư gan”. Nội dung như sau:
Một phụ nữ tại Đài Loan (Trung Quốc) sau khi phẫu thuật ung thư gan đã được bác sĩ chỉ định kiểm tra nồng độ “hóa chất vĩnh cửu” PFAS. Kết quả khiến cả gia đình sốc trong ba chỉ số PFAS, có tới hai chỉ số vượt ngưỡng hoặc chạm ngưỡng cảnh báo.
Người thân tiết lộ, trong nhà bệnh nhân có dùng một chiếc chảo chống dính đã nhiều năm. Dù bề mặt chảo đầy vết xước, bong tróc, bà vẫn tiếc không chịu bỏ đi. Các chuyên gia nghi ngờ chính thói quen này đã khiến PFAS ngấm vào cơ thể, trở thành yếu tố dẫn tới ung thư. Bác sĩ khuyến cáo gia đình nào còn giữ những loại chảo chống dính lâu năm, đặc biệt đã trầy xước, bong lớp phủ, cần lập tức thay mới để tránh rước bệnh vào người.
PFAS – sát thủ thầm lặng trong đồ dùng hằng ngày
Bác sĩ Lưu Bác Nhân, chuyên gia dinh dưỡng và y học chức năng tại Đài Loan (Trung Quốc), cho biết nhiều nghiên cứu từng chỉ ra việc tiếp xúc PFAS trong thời gian dài có thể liên quan đến các bệnh gan như gan nhiễm mỡ, xơ gan, thậm chí ung thư gan. Dù bằng chứng khoa học vẫn đang được bổ sung, nhưng với những ai vốn có bệnh gan, PFAS chắc chắn là gánh nặng nguy hiểm.
PFAS là nhóm hóa chất nhân tạo, cực khó phân hủy nên được gọi là “hóa chất vĩnh cửu”. Chúng không chỉ tồn tại trong chảo chống dính, mà còn có thể xuất hiện trong nhiều sản phẩm quen thuộc khác, trở thành nguồn rủi ro tiềm ẩn đối với sức khỏe.
Vì sao chảo chống dính tiềm ẩn độc tố?
Chảo chống dính thường được phủ PTFE (hay còn gọi là teflon). Trong quá trình sản xuất, một số sản phẩm có thể sử dụng PFOA – hợp chất bị nghi ngờ gây ung thư. Khi lớp phủ PTFE bị bong tróc, trầy xước hoặc gặp nhiệt độ cao, nguy cơ giải phóng PFOA càng lớn. Thí nghiệm trên động vật cho thấy PFOA có thể gây tổn hại gan, ảnh hưởng sinh sản, thậm chí gây ung thư.
Trước lo ngại này, nhiều hãng sản xuất đã chuyển sang chảo chống dính không chứa PFOA, với mức giá dao động từ vài chục nghìn đến hơn một triệu đồng, tùy thương hiệu. Dù vậy, lời khuyên của bác sĩ vẫn là khi chảo đã xuống cấp, hãy thay mới ngay – đừng tiếc của mà đánh đổi sức khỏe.
Trước đó, tạp chí Nhịp Sống Việt cũng đăng tải bài viết với tiêu đề “Dùng chảo chống dính khi nấu ăn, chuyên gia khuyến cáo điều quan trọng để tránh nguy cơ gây hại sức khỏe, ung thư”. Nội dung như sau:
Lớp hóa chất trên chảo chống dính – Băn khoăn của nhiều người không biết tỏ cùng ai
Có thể nói, phát minh ra những đồ dùng tiện dụng như chảo chống dính giúp công việc nấu nướng trở nên tiện lợi hơn rất nhiều. Nhất là với những món rán, chảo chống dính là đồ dùng không thể thiếu giúp món ăn trở nên thẩm mỹ hơn. Điều đó càng trở nên đúng đắn nếu như bạn không thực sự khéo tay khi rán cá, rán nem.
Với những chiếc chảo rán thông thường, việc lật đồ chiên – rán có thể gặp khó khăn do chảo không có tính chống dính hoặc còn vương lại vị mặn của món ăn trước đó. Vào những lúc như thế, sở hữu một chiếc chảo chống dính là điều quá đỗi tuyệt vời.
Bạn nghĩ rằng rửa chảo sẽ khiến chất chống dính trôi đi mỗi ngày hay mỗi ngày trôi qua, khi chảo được đun nóng lên thì lớp hóa chất này sẽ nhiễm dần vào thức ăn và đi vào cơ thể chúng ta?
Nhưng, theo thời gian lớp hóa chất chống dính trên chảo sẽ thế nào? Bạn nghĩ rằng rửa chảo sẽ khiến chất chống dính trôi đi mỗi ngày hay mỗi ngày trôi qua, khi chảo được đun nóng lên thì lớp hóa chất này sẽ nhiễm dần vào thức ăn và đi vào cơ thể chúng ta? Đây hẳn là băn khoăn của rất nhiều bà nội trợ Việt mà không biết “tỏ cùng ai”. Dù là thế nào đi chăng nữa, nhiều người sẽ cảm thấy lo lắng trước nguy cơ mắc bệnh từ chảo chống dính. Vậy làm thế nào để dùng chảo chống dính mà không mắc phải nguy cơ này?
Chuyên gia cảnh báo chất chống dính trên sản phẩm đồ gia dụng rẻ tiền!
Theo PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh (Viện Công nghệ Sinh học và Thực phẩm, Đại học Bách khoa Hà Nội), chất chống dính trên chảo chống dính hay trên bất cứ sản phẩm đồ gia dụng nói chung chính là thành quả khoa học đáng tự hào của nhân loại.
“Hoạt động của chất chống dính thực chất là một quá trình phân tán nhiệt. Khi đun nấu thức ăn, đối với chảo chống dính, chúng sẽ phân tán đều đặn, do đó giúp thức ăn không bị dính vào xoong nồi… Chất chống dính trên chảo có khả năng thôi nhiễm trong quá trình đun nấu. Nếu những loại xoong nồi, chảo chống dính có thương hiệu, được kiểm định chất lượng đàng hoàng, sản xuất theo đúng quy trình thì hầu như không ảnh hưởng gì cho sức khỏe, hoặc là rất ít, không đáng kể, chúng ta không cần phải quá lo lắng”, PGS.TS Nguyễn Duy Thịnh khẳng định.
Mặc dù vậy, trước sự đa dạng của đồ gia dụng nói chung trên thị trường, rất có thể bạn sẽ mua nhầm phải những chiếc xoong, chảo chống dính có lớp chống dính không đảm bảo, rất dễ bị bong. Khi đó, lớp chống dính sẽ dính vào thức ăn, lộ ra lớp kim loại bên dưới. Điều này trở nên nghiêm trọng hơn hẳn trong quá trình nấu ăn sinh nhiệt cao, nhiệt độ tác động vào chất chống dính có thể gây ra quá trình phân hủy và sản sinh ra chất độc.
Về lâu dài, ăn những loại thức ăn nấu trên các sản phẩm đun nấu như vậy tất nhiên không tốt cho sức khỏe chút nào. Chúng có thể gây nên những căn bệnh mãn tính như ung thư . Đây là sự thật trong cuộc sống hiện đại. Điều đáng nói, nguy hại từ những sản phẩm chống dính này sẽ diễn ra từ từ chứ không phải một phát lộ ra ngay nên người tiêu dùng không hề nhận ra, cũng không cần để ý so sánh cân nhắc mua xoong chảo chống đính như thế nào, thậm chí cứ loại rẻ tiền là mua dùng.
Nguy hại từ những sản phẩm chống dính này sẽ diễn ra từ từ chứ không phải một phát lộ ra ngay nên người tiêu dùng không hề nhận ra.
“Mua và sử dụng những sản phẩm chống dính rẻ tiền như vậy thực chất tốn tiền đồng thời khiến cơ thể mang bệnh. Do đó tốt nhất là nên lựa chọn những chiếc xoong chảo có thương hiệu uy tín, thân thiện môi trường”, chuyên gia khẳng định.
Ngay cả với chiếc xoong, chảo chống dính có thương hiệu uy tín, chị em cũng cần chú ý khi dùng để tránh rước họa cho cả gia đình. Cụ thể, không dùng thìa kim loại để đảo thức ăn trong chảo bởi có thể gây trầy xước lớp chống dính. Tốt nhất nên dùng thìa gỗ. Không nấu quá nóng, tốt nhất là ở nhiệt độ 260 độ C đổ lại. Không để chảo quá nóng trên bếp mà không có dầu, mỡ.
Khi nấu xong, để chảo nguội mới rửa và rửa bằng xốp mềm, không chà xát mạnh. Và dù là chảo chống dính có thương hiệu đình đám đến đâu đi chăng nữa, tốt nhất nên xem xét việc thay chảo mới sau khi dùng 1-2 năm. Khi nhận thấy lớp phủ chống dính bong ra cũng nên thay chảo mới, không nên sử dụng ngay cả khi vẫn phát huy tác dụng chiên rán tốt như bình thường.
Theo SHTT
–
